Ik denk niet dat ik ooit mijn autobiografie zal schrijven. Het zou ontaarden in een roman.

??? Willem Frederik Hermans

In een gesprek met Julian Heynen spreekt Thomas Sch??tte over het onvermijdelijk autobiografische karakter van bijna alles wat kunstenaars maken. ???Het gebeurt heel dikwijls???, aldus Sch??tte, ???dat wanneer ik een vriend in het atelier rondleid, hij rondkijkt en zegt: ???Is dat echt hoe het er bij jou vanbinnen uitziet???? Dat is natuurlijk de hamvraag: wat wil de kunstenaar ons vertellen? Wat deelt hij ons mee? Een professional zal het nooit in zijn hoofd halen om daar iets biografisch in te lezen. Daarmee kom je alleen maar in de problemen. Maar de reden waarom iets gemaakt wordt, heeft in essentie een persoonlijke en biografische trigger. Je vraagt jezelf natuurlijk af waarom kunstenaars al die dingen maken ??? Tegenwoordig is het haast onvoorstelbaar dat een kunstenaar iets maakt om het niet te verkopen. En als het verkocht geraakt, is dat helemaal geen slechte zaak. Maar kunst is op een bepaalde manier wel een soort van luxegoed geworden. Misschien is het allemaal een bewijs van leven, een manier om te zeggen: ik ben er ook nog.???

Het autobiografische karakter van kunst en van literatuur is terecht een taboe: een kunstwerk kan nooit zomaar een persoonlijke ontboezeming zijn, een biecht of een volledig waargebeurd verslag van feiten, indrukken of gebeurtenissen. Of iets waar en echt gebeurd is, kan geen beslissing zijn die bij de kunstenaar of de schrijver ligt ??? het is de taak (en het bestaansrecht) van de toeschouwer of de lezer om een kunstwerk of een roman te wegen of zelfs te verifi??ren aan de hand van het eigen leven, en van de eigen kijk op dat leven. Tegelijkertijd ligt in die grens het negatief van kunst en van kunst maken: jezelf helemaal wegcijferen uit wat je doet of cre??ert ??? op zoek gaan naar de totale neutraliteit en objectiviteit, naar een werkelijkheid die helemaal buiten jezelf ligt, en die gezuiverd is van al het persoonlijke, al het biografische ??? alles wat is verontreinigd door je eigen blik en je eigen levensloop wegfilteren en verwijderen: kan het resultaat daarvan nog kunst zijn? Of is het wetenschap, wiskunde of ??? echte, pure, geweldige werkelijkheid?

Het vervolg van deze tekst lees je in de papieren versie van dit nummer.