Allereerst is er die strik op het hoofd van het kind. Die strik is, vlak voor de foto genomen werd, nog luchtig overeind geduwd door de moeder. Dit gebeurde terwijl de fotograaf verwonderd naar zijn sigaar keek en zich afvroeg waar de askegel gebleven was die er vlak daarvoor nog aan had gezeten. 

        Die strik vormt een merkwaardige toevoeging aan het kinderhoofd. Over de pomponnetjes op de kraag van de trui, de kniekousen en de lakschoenen kan men beter zwijgen. De handen van de moeder werden, zoals de handen van vele moeders, gestuurd door de heersende mode en moraal. Men heeft er niet van opgekeken, van die strik op het hoofd. Maar ook was er niemand, zelfs de grootvader van moederszijde niet, een opmerkelijk milde man, die de strik ???snoezig??? vond. Niet op dit hoofd. Niet bij dit kind.

        Er zit te veel braafheid in de blik. Zie de stand van de ogen, dankzij de hoek van de camera precies op ????n lijn met de onderste rand van het schoolbord. Er is ook te veel nervositeit in de houding. De voetjes gespannen naast elkaar en dan die lichte afwijking in de positie van de linkervoet, die onwillekeurig een vederlichte helling maakt waarbij de tenen ietwat omhoog wijzen. Ten slotte oogt het kind in lichte mate dommig. Dit dommige wordt zowel veroorzaakt door dingen die te zien zijn (de openhangende mond, het weke kinnetje met dat kuiltje, het rechteroor dat vanonder het haar tevoorschijn piept) als door dingen die niet te zien zijn (de fouten die ze in haar schrift heeft gemaakt, de verkeerde pennengreep want de wijsvinger blijft te veel druk zetten, het feit dat ze de woorden achter haar niet zonder vreselijke verhaspelingen zou kunnen oplezen).

        Natuurlijk is de al met al weinig hoopvolle uitstraling van het kind goeddeels het gevolg van de opgelegde pose. Het schoolbankje waarin het moet zitten, de sommen en woorden op de achtergrond. Teun, vuur en weide. Maar zelfs in het diepst van de blik treft men louter gezeglijkheid. In dit kind valt geen onderdrukte humor te ontdekken. Geen enkel teken, hoe subtiel ook, van verzet. Dit kind verbeeldt zich niets. Het is weinig bijzonders en daarvan is het doordrongen. Het vormeloze karakter laat zich zonder tegenstribbelen kneden. 

Het vervolg van deze tekst lees je in de papieren versie van DW B 2015 2.