Op deze pagina's is het archief van DW B terug te vinden. Voor de actuele website ga naar: http://www.dwb.be

Treinen. Een collectief landschappelijk geheugen

Verschenen in: Rijndorst
Auteur: Ellen Zoete

Beelden: The acquisition of the Landscape van Alexandra Mair

Tussen 6 uur ???s ochtends en 11 uur ???s avonds rijdt de directe trein tussen Amsterdam en Eindhoven twee keer per uur. Het is een traject dat ik kan dromen. Ik weet wanneer ik mijn laptop moet dichtklappen om mijn jas aan te trekken, en wanneer ik moet opstaan om de trein tijdig te verlaten. Een treintraject blijft altijd hetzelfde: de route wijkt nooit af. Er is geen andere afslag, en hoogst zelden een omleiding of een file. Zelfs bochten of dorpjes worden elke keer aan hetzelfde tempo gepasseerd. De reiziger is even routineus als de treinreis die hij doorstaat.


     
 

De meeste treinreizen beginnen in stedelijk gebied en doorkruisen vervolgens het platteland. Afhankelijk van het aantal stations, doet de trein een reeks stadskernen aan. Treinrails lopen vaak achter de huizen langs, en daardoor zie je delen van de stad die anders onzichtbaar waren gebleven. Het zijn weinig coherente stukken van steden en dorpen, die niet gebouwd zijn om als uitzicht te dienen. Op het platteland snijden de rails vlaktes middendoor, en reikt het zicht tot aan de horizon. Johannes Gabriel Grano was de eerste geograaf die in de jaren twintig van de vorige eeuw het landschap niet alleen historisch of geografisch benaderde, maar het omschreef als iets dat met alle menselijke zintuigen wordt beleefd. Op basis van die overtuiging ontwikkelde hij de doctrine van de ???pure geografie???.

 


Het vervolg van deze Analoge ruimtes vind je in de papieren versie van DW B 2013 4.