Dag Bart,

In Dublin kwam ik in de verleiding het Verzameld werk van Samuel Beckett te kopen. Het stond daar wonderlijk compact te stralen. Beckett was de man die cynisch ??n opgewekt zei: ???I can???t go on, I???ll go on.??? Maar misschien hoefde ik dat dikke boek niet eens te kopen en volstond die ene zin? Soms is less more.
       Wat later had ik een andere ervaring: er kon niet genoeg zijn, het kon niet op en des te meer er was, des te minder geloofwaardigheid was er. Ik stond namelijk te kijken op het witte dodenmasker van Joyce, in het James Joyce Centre. Ingevallen facie, zelfgenoegzaam kauwend en geniaal natuurlijk. Het fraaie georgiaanse huis had prachtige hoge wijde kamers vol zonlicht. James Joyce was in dit huis op een vreemde manier aanwezig. Het huis stond vol informatiepanelen, met de bekende foto???s en verhalen: zijn vader John, broer Stanislas, de kinderen en zijn vrouw Nora natuurlijk. Op de familiefoto???s stond James Joyce nooit als een familyman. Altijd in bloedige ernst, poserend met hoed en wandelstokje, The Prick with the Stick. Doorheen de familiedrukte en zijn verhuizingen door Europa schreef hij zijn boeken. In een kastje werd dat ge??nsceneerd, met kleine papiertjes met krabbeltjes erop. De documenten waren fake, net als de ridicule deur op het binnenkoertje van het James Joyce Centre. Het was de oorspronkelijke deur van Eccles Street 7, waar een vriend van Joyce woonde en daarom huisvestte Joyce er zijn personages Leopold Bloom en vrouw Molly. De deur kon natuurlijk niet open. Ze had een vale kleur, in tegenstelling tot deuren die vandaag in Dublin altijd vrolijk rood of groen geschilderd zijn. Zou een vers geschilderde deur de illusie verstoren?
       Dit was een museum voor Joyce, maar Joyce was nooit van zijn leven in dit huis geweest, alle foto???s waren reproducties en het hoofd was een afgietsel van een dode man. Ik vroeg me af wat dit allemaal met Joyce te maken had.
       De werkelijkheid, daarbuiten. Wie heeft zoiets kunnen bedenken? We kunnen haar banaal, lelijk, grappig vinden. We kunnen haar zelfs ???niet echt??? vinden. Maar we kunnen haar ook zorgvuldig oppakken, zoeken naar de juiste formule of formulering en met de kijker verwonderd meekijken. Juiste belichting, vers geverfd. Satin??, de werkelijkheid krijgt satijnglans. Zelfs de schaduwen vallen juist. Bart, hoe zie jij dat?

Koen