Op deze pagina's is het archief van DW B terug te vinden. Voor de actuele website ga naar: http://www.dwb.be

"Het Zingende Nijlpaard" van Willy Vandersteen verliteratuurd (I)

Verschenen in: Vechtende spiegels

Proloog: Egypte
Egypte. Met zijn ondergaande zonnen, zijn wuivende palmen, zijn schrikbarende bevolkingsaanwas, zijn gesluierde fundamentalisme, zijn naar de Benelux uitgeweken patatbakkers, zijn uit de Benelux uitgeweken varkensfokkers, tomatenkwekers, diepzeeduikdocenten en paprikaboeren, zijn talloze, vooral in de zomer overdekte soeks met hun vrolijke geroezemoes van aanprijzen en afdingen, het gerinkel van belletjes aan rijkversierde kamelenzadels, de knaleffecten van de nieuwste explosieven, zowel vloeibaar als in de vorm van semtex en het geratel van de modernste repeteergeweren van de hernieuwde aanslagen van terroristen op toeristen, net nu die laatsten de weg naar de piramides leken te hebben teruggevonden, de talloze pittoreske, immers op instorten staande moskee??n, waar de vrouwen nog rondlopen in boerka???s en nikabs van het fijnste byssus, de talloze attracties en bezienswaardigheden, met versnaperingen en souvenirs en alles wat je hartje begeert, als het daar naar uitgaat tenminste.
       Egypte!
       De bakermat, de oorsprong, het nulpunt, het prille begin, de moeder van alle beschaving, het land waar het allemaal begonnen is, ooit, vijfduizend jaar geleden, om nooit meer op te houden met mis te gaan. Hier liggen de wortels van het kwaad dat mens heet. Hier begon ooit de onweerstaanbare opmars van ???s werelds grootste milieuramp die ooit op twee benen rondliep, als we Al Gore???s Allegorey moeten geloven en dat moeten we, op straffe van verdronken te worden in het peilloze zilte nat van onze eigen onachtzaamheid.
       De zon gaat op, de zon gaat onder, het ijs op Groenland smelt in een schrikbarend tempo, maar aan de oevers van een onbekende en onontdekte zijrivier van de Nijl, ergens aan de bovenstroom van het oude Bovenrijk, ligt nog steeds het rijk van farao Tutankoffi. ???Maagdelijk gebied??? zoals het heet in toeristenjargon, dat wil zeggen nog niet ontdekt door massatoerisme en georganiseerde backpackersreizen, na te lezen in de Rough Guide en de Lonely Planet. Van de moderne wereld afgescheiden door uitgestrekte vuilnisbelten, woestijnen, nucleaire afvaldumps, omgeven met verroeste ???pinnekensdraad??? van de firma Heras, nieuwbouwwijken en eeuwige ondoordringbare mistgordijnen, is de farao erin geslaagd de oude Egyptische beschaving in zijn rijk intact te houden en ook de vrijheid en democratie, zoals met bommenwerpers verspreid door de Amerikanen buiten de deur. Maar hoe lang nog?
       ??? Poezelige hand? Ge bedoelt zeker voorpoot, h???
       Farao Tutankoffi zit met zijn hand op zijn wang en een voet op het voetkussen in de presidenti??le suite van het paleis in de Verborgen Vallei van zijn goedgeconserveerde Egyptenland en zucht diep. De manskerel die zojuist de hand van zijn dochter en enige erfgename prinses Banylon heeft gevraagd, blootsvoets en op traditionele hi??roglyfische manier, zoals afgebeeld op talloze muurschilderingen en papyrusrollen met verhalen in getekende vorm voor degenen die het hi??ratische en cursieve schrift niet kunnen lezen, deze flinke manskerel, dit toffe type zeggen wij, is prins Tof-fentip, een brave jongen met een vaste positie als telefoonbeantwoorder in het callcenter van de Arabische nieuwszender Al-Jazeera. Tevens heeft hij een goed karakter en enig vermogen, vastgelegd in Sudanees vastgoed, houdt hij van muziek (AC/DC, Led Zeppelin, Urbanus) en is hij tot hartbonkens en ver over zijn uitgerekte oren toe verliefd. Hij heeft eindelijk de stoute sandalen aangetrokken en is door de eeuwige mist naar het oude rijk van zijn vaderen getrokken om de prinses ten huwelijk te vragen.
       ??? Edele farao, ge zwanst zeker! Prinses Banylonneke is toch beeldschoon en zingt als een nachtegaal?
       ??? Ja, als een nachtegaal ... nogal een zware! ???t Is zeker lang geleden dat ge mijn dochter gezien hebt, h??? Kom maar eens mee.
       En farao Tutankoffi staat met veel reumatisch gezucht en gekreun op en gaat de perplexe prins voor, de trappen aan de achterkant van het paleis op, door de majestueuze, met fallussymbolen versierde voorhang de kamer van de prinses binnen.
       ??? Prins, ziehier mijne dochter, prinses Banylon, vroeger de nachtegaal der woestijn genoemd, thans beter bekend als ???Het zingende nijlpaard???. Het licht, afkomstig van traditionele, eeuwenoude peertjes, is gedempt en sfeervol te noemen, bijna als het stroboscopische blacklight waardoor in de disco de witte overhemden van de loverboys onweerstaanbaar oplichten.
       Het is waar. De prinses is een volwassen nijlpaard. Een heel aantrekkelijk nijlpaard, qua nijlpaard, dat wel, maar desalniettemin: een nijlpaard. Onmiskenbaar. Zij ligt dikke tranen plengend op haar met marmer uit de groeven van Ispep verstevigde sofa.
       Haar vader klopt haar liefdevol op de glimmend grijze en door sprinklers natgehouden bedauwde rug.
       ??? Toe Banylonneke, geef de edele prins Tof-fentip eens een schoon polleke.
       Verlegen strekt zij haar rechtervoorpoot uit naar prins Tof-fentip, die haar met verbijstering aanziet en de voorpoot schudt. Hij doet zijn best nog iets van zijn aanminnige schone te ontdekken in het exemplaar van de Hippopotamus Amphibius Cantans dat voor hem ligt. Eigenlijk valt hij niet op nijlpaarden. Zij bevuilen hun zwemwater met hun eigen uitwerpselen dat zij ook op land verspreiden door met hun staart hefschroefvliegtuigbewegingen te maken. Zo bakenen zij hun territorium af. Heel onhygi??nisch. Maar intussen is het ook zijn geliefde Banylon.
       ??? Eh ... Aangenaam ... Ik bedoel, dag beminde Banylon, schoonheid der woestijn, hoedster van mijn hart ... eh ...
       Daar stokt de prins. De farao beseft dat hij een lang verhaal kort heeft te maken en hij voert hem met zachte doch dwingende hand weer naar buiten.
       ??? Wel, ge hebt de prinses nu gezien. ???t Is erg, h??? Als ge moest weten wat me dat kost aan haver en zemelen ...
       Zoals velen die in echte diepe ellende en rampspoed zijn geraakt, kan de farao er grappen over maken. Zolang de anderen er maar niet om lachen. Wat is leuk? vroeg Pilatus reeds in een heel ander verband.
       ??? Maar hoe is het zo gekomen? vraagt Tof-fentip.
       ??? Och m???n jongen, dat is een heel affaire. Op zekere dag was ik op jacht in de woestijn en ...
       Op zekere dag was de farao in zijn eenspan op jacht in de woestijn, afgedwaald van de anderen, toen hij in de oase van Cacocalo een stenen beeld van de Sfinx met de Bruine Ogen ontdekte. De farao rustte een wijle aan de voet van het beeld, toen de prinses, zijn dochter daar aankwam en een oude Egyptische tophit voor hem zong, zichzelf op de harp begeleidend.
       ??? Doe de hip hop, de hip hop boogie de bendstend boogie nou don???t stop de boogiewoogie ...
       En toen zeide de Sfinx:
       ??? Zeg ouwe taaie, gij moet dat kind hier laten om de hele dag voor mij te zingen en dansen en hippen en hoppen tot het einde der tijden, zo waarlijk helpe mij Ra allemachtig.
       De farao vroeg aan de Sfinx of hij hem al eens goed bezien had en hierop begon de Sfinx te schelden en te tieren en vloeken en te dreigen, zodat de farao zijn schietboog nam en zei:
       ??? Kalm aan, h??, Sfinxke, of ik jaag een puntpijl door uw dot!
       Maar dat zou hij zich beklagen. De bruine ogen van de Sfinx schoten vuur en zijn dot bibberde van col??re en nog voor de farao kon schieten maakte de Sfinx een toverteken met zijn stenen voorpoot en sprak:
       ??? Uw dochter zal voor altijd en eeuwig in een nijlpaard veranderen en haar gezang zal over de wateren van de Nijl tot mij komen!
       En plots veranderde de prinses in een log nijlpaard van bijna drie ton, schoon aan de haak.
       ??? Maar edele farao, vraagt prins Tof-fentip, hebt u dan niets gedaan?
       ??? Bijlange niet. De Sfinx zou ook mij in een nijlpaard hebben betoverd om met de prinses een duet van zes ton te zingen, want hij zeide:
       ??? Niemand kan de betovering breken tenzij hij in het bezit is van ... Raad eens? De betovering zal slechts worden verbroken wanneer gij mij een ander zingend nijlpaard brengt! Maar daarvoor moet ge toverkracht hebben! Haha!
       Helaas heeft de farao zoveel toverkracht als gaat daar liggen. De enige in de familie die daar verstand van had, was zijn grootvader Tutankoffi de Eerste, maar die had de Gouden Trompet, die toverkracht had. Maar helaas, na zijn dood is zijn mummiekist, waarop de Gouden Trompet vastzat, tijdens een overstroming van de Nijl naar zee gedreven en nooit meer weergevonden.
       ??? Hoor, zegt de farao tegen Tof-fentip, het arme schaap ... heu ... allee ... nijlpaard heeft nog altijd de stem van een nachtegaal.
       Ze horen Banylon weemoedig zingen:
       ??? Non-ri-enderi-enje-nereg-retteri-en ...
       ??? Edele farao, zegt Tof-fentip. Ik zal de Gouden Trompet vinden! Mijn kozijn, de prins La-Meling is een helderziende en zal mij helpen.
       Tof-fentip krijgt de faraonische zegen (in de naam van Ra, Horus en de Heilige Ibis) en rijdt zonder dralen naar zijn kozijn, prins La-Meling de helderziende, die een etage bewoont in het uitgaansdistrict van de stad, boven een bordeel van twijfelachtig allooi. Hij is aan lager wal geraakt toen hij een jaar geleden de uitkomst van de paardenrennen verkeerd had voorspeld. Maar wat zijn vijanden niet weten, is dat het allemaal deel uitmaakt van zijn plan om de rijkste Egyptenaar te worden van de wereld.
       ??? Ik had je verwacht, Tof-fentip, en ik weet waarvoor je komt.
       La-Meling haalt zijn kristallen bol, waarin hij in de ruimte kan zien, over zee??n en landen, door grond en door muren, door harten en zielen, en deelt Tof-Fentip zijn bevindingen ectoplastisch mede.
       ??? Aha, zegt hij boven zijn bol. Dus de farao schenkt de prinses aan degene die de betovering breekt en daarvoor moet de Gouden Trompet worden gevonden ... Wacht, ik zal eens zien.
       Met bezwerende handen roept hij de verblijfplaats van de Gouden Trompet op in zijn magische bol.
       ??? Ja, ik zie de mummiekist van Tutankoffi de Eerste. De Gouden Trompet ligt op de kist! Zij werd door blanken gevonden en pronkt thans in een museum ... De bewakers spreken Frans ... dat moet in ... Vlaanderen zijn!
       De twee prinsen aarzelen niet en varen de Nijl af tot in de beschaafde wereld, waar zij zich modern kleden, hun baard afknippen en een boot nemen voor Europa. Na een voorspoedige reis gaan zij te Antwerpen aan wal om de Gouden Trompet op te sporen.
       En hier is het dan dat Suske en Wiske, Lambik en Sidonie in het geval worden betrokken.

Hoofdstuk 1: Het ongeluk
Op zekere avond, als de maan net voorzichtig tevoorschijn is gekomen uit de regenwolken in zijn sikkelgestalte van het laatste kwartier, komen Wiske en Lambik zeer laat, maar met het blije gevoel iets moois te hebben gezien, aanwezig te zijn geweest bij iets dat voor hun ogen werd waargemaakt, terug van een voorstelling van de poppenkast Pats, voorheen ??????t Spelleke van Teune??? geheten, en haasten zich over een hobbelige provinciale kasseienweg in de automobiel naar huis, rakelings langs of dwars door de plassen die de regen daar als aandenken heeft achtergelaten en in vliegende vaart tegen de wind in die de spankracht van de populieren aan de horizon beproeft en hen als vingers onheilspellend oostwaarts doet wijzen, over het rode pannendak en de schoorsteen van het eenzame en reeds geblindeerde huisje aan de bosrand heen. De wind giert door de dromen van de tevreden tukkende bejaarde bewoners want, zoals gezegd, het was al zeer laat en morgen zullen zij de hele dag in touw zijn om de stormschade te herstellen.
       Het was een schone voorstelling geweest, een bewerking van een sprookje met een in een boom betoverde prinses, een centaur met een bolhoed en een boze, jaloerse maar o zo machtige magi??r. Er werd gelachen, er werd gehuiverd, er werd kortom meegeleefd. De booswicht werd enthousiast aangegeven door de in een aan extase grenzende spanning verkerende kinderen in het publiek en door de veldwachter duchtig getuchtigd met een knuppel ter grootte van een komkommer, waarna ook de kwade genius van het verhaal tot inkeer kwam en spijt betuigde. Even vertegenwoordigde de poppenkast de werkelijkheid. Daar stormde en regende het niet, maar maakte een blikseminslag de ontsnapping mogelijk van de held van het verhaal en werd de metamorfose tot centaur ongedaan gemaakt door een louterende ervaring in het land van Duizend-en-een-nacht. Na afloop beleefde iedereen, jong en oud, de aangename, geestverruimende roes van de transformatie, van toeschouwer naar pop in het poppenspel en vice versa, alsof de betovering van het sprookje ook hen had aangeraakt en weer bevrijd. Het had hen uit het wit van verwachting tussen twee plaatjes in een beeldverhaal opgeheven van het ongeloof, opgetild naar het niveau waar slagroomgebakjes in een baan om de aarde suizen, waar prinsessen poppenzaagsel worden, waar ???je??? inderdaad een ander is geworden en echt opgegaan in het verhaal als een brandende lucifer in een knapperende open haard op een regenachtige avond.
       De grijsgroene Citro??n snelt voort over de onverlichte straatweg, die her en der wordt geflankeerd door spookachtig oprijzende bomen. In de natte plekken op de boomschors, dat de textuur heeft van de huid van frisgewassen olifanten, zie je gezichten, dieren, landkaarten, een rock-'n-rollzanger met bakkebaarden. Er is gras dat is gestopt met groeien. Er staan struiken, onwrikbaar verankerd in een kleurloze jeugd. 
       ??? Och Lambikske, mag ik mijn kopke wat op uw schouder leggen?
       ??? Zeker Wiske. Ge hebt zeker vaak, h???
       ??? Ja, serieus, Bikske. Zing eens een lieke, dan val ik niet in slaap.
       Lambik zingt achter het stuur voor Wiske een val-niet-in-slaapliedje:
       ??? Bolandse noointjie ... Mooi is die nach ... Soet sy jou ruste .... na lang lange dag ... Die Noord-Afrikaanse liekes zijn toch schoon, h?? Wiske?
       ??? Ge zijt abuus, Lambikske, dat is een Zuid-Afrikaans lied.
       Wiske heeft natuurlijk gelijk: Lambik bekijkt het geografisch gezien ondersteboven. ???Bolandse noointjie??? is een Zuid-Afrikaans liedje voor een meisje uit de Kaapse landstreek Boland, bezongen door Theo W. Jandrell op de melodie van ???Beautiful Dreamer Wake unto Me???. De zanger komt haar ???s avonds in haar dromen bezoeken: ???Saans in my drome kom ek na jou, smagtend na lonkies uit o?? zo blou. Berge en dale kan ons nooit skei, want in die droomland ontmoet jy vir my ...???
       ??? Wis, ik zeg Noord!
       ??? Bik, ik zeg Zuid!
       ??? Noord!!
       ??? Zuid!!
       ??? Noord!!!
       ??? Z ...
       Maar dan rijdt de automobiel frontaal tegen een stilstaande boom langs de weg, met een smak die klinkt als het geluid van ambulancesirenes, kerkklokken en trompetjes door elkaar heen. Lambik wordt uit de wagen geslingerd. Wiske klimt er ongedeerd uit en vraagt aan Lambik, die gestrekt op het gras ligt:
       ??? Och, Lambikske toch! Ge zijt toch niet dood, h??? Toe, zeg eens iets tegen Wiske!
       ??? N N N ... Noord!

[wordt vervolgd]