Op deze pagina's is het archief van DW B terug te vinden. Voor de actuele website ga naar: http://www.dwb.be

Tomaat zonder grenzen. Het nationaliteitsbeginsel van een gewilde vrucht

Verschenen in: Grensgangers

Leeg en vlak is het land in het noorden van Nedersaksen. Het is net zo plat als Nederland, dit stuk Duitsland. Maar dan wel als grootmoeders ???Holland???, een ouderwets polderland waar je nog leegte kunt zien, met een torenspits in de verte. Nederland is tegenwoordig een compact bedrijventerrein, doorkruist met snelwegen. Een verdwaalde Duitse wolf, op zoek naar een beschut stukje aangelegde natuur, moet vrachtwagens vol tomaten ontwijken, die in tegengestelde richting denderen: op naar Berlijn!

Tomaten. Ze worden van oudsher geproduceerd in wat ooit idyllisch ???de glazen stad??? heette, naar de protestants-christelijke Westlandroman uit 1966 van Piet Risseeuw. Als speerpunt van innovatief overheidsbeleid zijn intussen overal tomatenkweekconglomeraten uit de grond gestampt. Er zijn zogenaamde glazen ???freshports??? in het hele land, van Limburg tot diep in Noord-Holland. Waar de kassen vroeger afzonderlijk werden verwarmd ??? men sprak van ???stooktomaten???1 ??? zijn ze tegenwoordig verbonden met een energiecentrale, die op zijn beurt restwarmte afgeeft aan een woonwijk. Er wordt gestreefd naar perfecte recycling: warmte, tomaten, koelte, tomaten, licht, tomaten, meer tomaten, meer bankkredieten, meer subsidies, nog meer tomaten, en nog meer warmte, of juist koelte, voor de bewoners van de al even glazen Vinexwijken, die tussen de op volle toeren draaiende kassenstelsels zijn neergepoot. Een win-winsysteem, zo lijkt het. De rest van de wereld begint dat schoorvoetend in te zien. De kassenbouwers, Nederlandse welteverstaan, zetten hun glazen wonderpaleizen met hetzelfde gemak tot in de Sahara neer. In hun kielzog volgt een legertje vaderlandse water-, lucht-, aarde- en warmtetechnologen hen over de Spaanse droogvlakten (hoe meer tomaten, hoe minder water) of over de Russische steppen (hoe meer kassen, hoe minder import).


Het vervolg lees je in de papieren versie van DW B 2013 5.