Grunbergs God is een stille God ??? hij antwoordt nooit als hij geroepen wordt. Zo loopt Hofmeester, hoofdpersoon uit de roman Tirza (2006), als een roepende in de Namibische woestijn, zich maar al te bewust van het feit dat er ???niemand op hem neerziet??? (Tirza, p. 375).
       De westerse mens heeft de leegte die God heeft achtergelaten met van alles trachten te vullen: met goud, liefde, seks, kinderen, vrijheid, identiteit, mode, democratie, soms zelfs met een god, al laat die zich niet graag als ???stopverf??? gebruiken. Deze ???afgoden???, zoals Grunberg ze noemt, zijn net zo wreed als de echte God ??? ze eisen immers ook offers. Die offers lijken een grote rol te spelen in zijn oeuvre en wereldbeeld.
       Toen Grunberg in 1999 een nieuw geloof oprichtte, noemde hij dat ???Het Lam???: ???daaruit blijkt hoe bescheiden mijn geloof is, want wat is er bescheidener dan een lam???? ???Het Lam wil de gelovigen oproepen gebruik te maken van het recht op ongeluk.??? (VPRO Gids, 30 oktober-5 november 1999)
       Een week later (VPRO Gids, 6-12 november 1999) komt Grunberg in zijn column terug op Het Lam:

       Het Lam wilt u leren weer te geloven.
       Het Lam gelooft in het woord. En Het Lam gelooft in geld.
       Eerst het woord, dan geld.

In deze geperverteerde religie, die oproept tot eenzaamheid, ongeluk en diefstal, blijft ????n aspect gehandhaafd dat het judeo-christelijke gedachtegoed achter zich lijkt te hebben gelaten: er moet worden geofferd.
       Niet alleen in Grunbergs persoonlijke religie is het offer een centraal gegeven. Voor Grunberg is het offer zelfs ???het wezen van onze beschaving???. Wanneer hij in 2007 de goudmijnen in Ghana bezoekt, ziet hij het werk dat daar verricht wordt in termen van een offer: ???Alle ware arbeid vereist een offer, vaak een bloedoffer, wil die arbeid in ieder geval succesvol zijn.???
       Vandaar dat Grunberg zijn eigen krantenreportages in de serie ???Onder de mensen??? beschouwt als een ???reis langs de diverse offerplaatsen van deze wereld???. Of het nu gaat om een Zuid-Amerikaanse terroriste, een strijder van het Kosovaarse bevrijdingsleger of de martelaren van Hezbollah: wat hem fascineert is dat deze mensen zich offeren voor een hoger, abstract doel.
       Hij lijkt het als een opdracht te zien om deze offers te beschrijven en de offerplaatsen aan het licht te brengen. Die blijven doorgaans verborgen, diep onder de grond zoals de mijn. ???Misschien hebben offerplaatsen altijd een slechte naam. Wij willen het vlees wel eten, maar wij willen het slachten niet zien. Dat is niet eens hypocriet te noemen. Dat is begrijpelijk???, stelt Grunberg in zijn Ghanese reportage.
       Zelfs, of misschien juist, oorlogsgebieden zijn voor de schrijver offerplaatsen. Het enige verschil is dat de god die wij daar aanbidden ???democratie??? wordt genoemd. Maar wat is een offer? En waarom zijn God, goud en democratie zo bloeddorstig dat ze steeds weer mensenoffers nodig hebben? Wat is de betekenis daarvan voor Grunberg?


Lees meer in Lieve God.