April 2007. Het is dertig graden buiten terwijl ik dit schrijf. Het klimaat heeft geen tijd meer voor de lente, geen aandacht voor voorspel. Ik heb teenslippers aan en drink een wodka met bitter lemon, vier partjes citroen en veel ijs. Het is voor mij zo lang geleden dat ik nog een boek heb geschreven en ik kan maar ????n reden bedenken waarom ik nu weer begonnen ben. De onwerkelijke hitte heeft iets in mijn bloedbaan gedwongen. Een tot steen verworden minifoetus die ik jarenlang in mijn schrijverslies mee heb gedragen is vloeibaar geworden. De hitte buiten ben ik dank verschuldigd. Zij is een alchemist.
       Ik moet denken aan een paasei dat ooit verborgen lag in de tuin van mijn ouders en dat de Wederopstanding achter zich had gelaten zonder te worden opgemerkt. Ik kijk op van mijn laptop en de zomer van 1976, de tropische oerzomer, ligt trillend voor me uitgestrekt. Was dat de aankondiging van het onheil? Ik zag mijn nichtje van drie in de tuin tijdens die zomer, stil en onbewogen met haar bek vol stront gesmeerd, genietend van een verborgen vrucht terwijl ze in het gras zat dat van groen naar ros verschroeide. Ik riep bibberend mijn moeder maar zij lachte toen ze dit strontkind zag. Een late Pasen, ik hoor het haar nog zeggen.
       De zomers van de jaren 1990 waren onze late Pasen. De terrascultuur barstte uit haar voegen. Werd toen de droom geboren? We wensten een mediterraan leven. We droomden van de Provence en Toscane. We zijn begonnen met het eten van tapas, we hebben de fles pastis een vaste stek in de drankkast gegeven. Alles was ontvoogd maar wie had tijdens deze cultuurstrijd ooit kunnen vermoeden dat ons klimaat zich ook zou ontvoogden? Nu hebben we gekregen waar wij naar snakten: een blauwe hemel en een middagdemon die het woord ???si??sta??? in ons oor lispelt telkens als de hitte de tijd laat smelten. Eindelijk valt dit land samen met de wereld die de reclame ons al decennia voorhoudt. Eindelijk zijn we Club Med.
       Bittere chocolade druppelt langsheen mijn typende vingers.
       Ik vier mijn late Pasen met deze opening van mijn nieuwe boek. Het jaar is 1976. Mijn stem behoort toe aan een cartoonist van de krant De Standaard die net tijdens die zomer het meest hachelijke moment van zijn bestaan kent. De cartoonist staat op het punt om met zijn gezin op vakantie naar Spanje te vertrekken. Maar eerst is er nog een barbecue. En de dag begint met een nachtmerrie.


???Gij? Gij toch niet? Neen! Neeje!???
       Laat die kreet maar nat tussen de plooien van de lakens liggen nadat ik ben opgestaan. Het is laat. De wekker deed het niet. Ik scheer me, halfnaakt in de badkamer. Buiten hoor ik de kinderen spelen in het rubberen zwembadje dat Katrien en ik gisteren voor hen hebben gekocht. ???Wacht nu eens,??? hoor ik een van hen wenen, ???wacht nu eens op mij.??? Het scheren maakt mijn oksels klam. Katrien roept iets waar ik ja op antwoord. Het is even stil en ze roept opnieuw. Dan staat ze ineens in de badkamer. Met haar haren in een doek en een blos op haar wangen herhaalt ze haar vraag. Iets over een barbecue.
        ???Voor mij is dat allemaal ok?????, zeg ik.
        ???Heb je kunnen slapen????
        ???Nee.??? Gij? Gij toch niet? Neen! Neeje!
       Ze knijpt even in mijn penis. ???Arme schat.??? Mijn balzak krimpt. ???Trek dat onderhemdje uit. Het is kletsnat.???
        ???Ik moet wel eerst even naar het werk.???
        ???Ok??. Wij zijn hier.???
       Elke zin die zij uitspreekt is een beslissing, elk woord een bouwsteen. In mijn kop verkruimelt alles. Tiens, dat is het. Daarom geraken we niet vooruit. Terwijl mijn ogen steevast blijven kleven aan de handleiding gaat Katrien alvast met het bouwpakket aan de slag zonder het papier in mijn handen een blik waardig te keuren. Uitleg remt af, meent ze.

Ik schakel naar een hogere versnelling, laat de motor opkomen en steek twee of drie wagens voorbij vooraleer weg te duiken voor een vrachtwagen uit de tegengestelde richting. De radio probeert af te leiden. Het is het begin van de zomer en de zoveelste groep extreemlinkse gekken heeft een vliegtuig gekaapt. Ze staan op een Afrikaanse luchthaven en eisen de vrijlating van elke extreemlinkse gek die de laatste jaren een aanslag heeft gepleegd. De onderhandelingen hebben weinig opgeleverd, zegt de radio. Wij zijn ten prooi gevallen aan iets wat tussen ons en de wereld is komen staan. Kapers zijn geen kapers, onderhandelaars onderhandelen over zaken die niet op de radio kunnen worden uitgesproken. De zaken worden toegedekt, vergeven, van schuld ontdaan. De ene president vergeeft de zonden van zijn krankzinnige voorganger en laat zich nu fotograferen voor een gigantisch spandoek waarop ???Bicentennial??? staat. Zijn twee vingers vormen een V, zijn glimlach is krek die van zijn gepardonneerde voorganger. De leugen lacht ons open en bloot toe. En ik weet: hier gaan we nog decennia geniet van hebben. Mijn werk is er getuige van maar het grootste gedeelte blijft veilig in de lade opgeborgen.

Op de redactie is de rust weergekeerd. Raf vraagt waar ik afgelopen week was. Ziek, zeg ik.
        ???De krant lag plat en jij ziek.???
        ???Ik ben genezen en de krant is er weer bovenop.???
        ???Om over na te denken.???
       Eerst brengen wij het slechte nieuws. Ik maak spotprenten over Arabieren die hun olie duurder willen verkopen. Een paar dagen geleden waren wij zelf een van de meest opgemerkte slachtoffers van dat slechte nieuws. En ook daar brachten we verslag over uit. De boodschapper besmet met de boodschap. Daarna werden we gered en nu staat er op de voorpagina: ???We zijn niet langer het nieuws. We drukken het opnieuw.??? Gered door het kruim van dit land, de elite die zich barmhartig inzet voor de goede zaak. Gered omdat wij kwaliteit brengen en niemand anders. Ook daar gaan we nog jaren geniet van hebben.
        ???Je bent een rare, Georges. Niet content dat je jouw huis ongestoord zult kunnen blijven afbetalen????
        ???Toch wel.???
        ???Maar we blijven er rustig onder ??????
        ???Zoals jij, Raf.???
        ???Ik heb geen huis. Ik huur.???
        ???Gij volksverrader.???

Geen grappen over de hitte natuurlijk. Eergisteren ontspoorde de trein Brussel-Parijs vanwege de warmte. Veel doden, een hoop Nederlandse toeristen. Fran??ois lacht.
        ???We nemen die twee hier. Ik zal straks wel kiezen waar. Deze hier ??? kunnen we nog bewaren voor later in de week.???
        ???Een cartoon voor in de koelbox.???
        ???Spreek het woord niet uit. Ik zit al aan mijn tweede pint. We hebben de koelkast overladen en nu is alles lauw. Bah.???
       Fran??ois kijkt naar mij. ???Als uw job gered is, moogde toch eens vieren h??? Waar zat ge trouwens????
        ???Ziek.???
        ???Ge weet de momenten wel te kiezen.???
        ???Ik ben thuis blijven doorwerken.???
        ???Ik zeg niks. Geniet van het weekend. Ge ziet er niet uit.???
       Fran??ois verdwijnt met mijn tekeningen onder zijn arm.

Ik roer in mijn glas sangria. Donald en Hilde spelen in een groot rubberen zwembad met de drie kinderen van Fred en Lore. We zitten met z???n vieren onder een gele parasol. Freds enorme tuin vertoont schroeiplekken. Er hangt een strontgeur. Subtieler dan stront, misschien. Vloeibaar metaal en stront.
        ???Mijn vijver gezien????
        ???Dat is geen vijver meer, Fred. Dat is een modderpoel.???      
        ???Toch niet te doen h??.???
        ???Het stinkt???, zegt Lore. Ik kijk naar haar. Katrien kijkt naar mij.
        ???Een klein beetje misschien.???
       We lachen. Fred lacht groen, pulkt in zijn baard.
        ???En het is nog niet gedaan. Volgende week zon en nog eens zon.???
        ???Zalig???, zegt Lore. Ze pulkt aan haar tenen.
        ???Weer voor negers.???
        ???Georges kon niet slapen. Heel de week was hij ziek. Mijn zoetje toch ??????
        ???Ge zoudt voor minder. Uw gazet bijna failliet.???
       Lore valt uit de lucht. ???Allez? Dat is het eerste wat ik ervan hoor.???
        ???Blijven proberen,??? zegt Fred tegen zijn vrouw, ???het gaat je ooit lukken om te weten te komen wat er buiten onze tuin gebeurt.???
        ???Zeg!??? zegt Lore. Ze lacht en pulkt. Wat is er met die tenen van haar? Ik zie zelfs geen eelt.
        ???Lekkere sangria,??? zeg ik, ???zit er een scheut porto in????
        ???We hebben er ook last van, jong. Schoon tijden ??? Gisteren heb ik vijf mensen moeten buitengooien. Ik ben er kapot van.??? Freds transportbedrijf is meer dan een inkomen, het is een sociale missie. Hij stopt zijn mannen een dertiende maand toe, soms een veertiende. Hij volgde zijn vader op en twee jaar later verdubbelde de winst. Zorg voor uw volk, dan zorgen ze voor u. Nu is het feest uit.
        ???Ben je vermagerd???? vraag ik aan Lore.
        ???Jij bent de eerste die dat ziet???, zegt ze.
       Katrien: ???Ik dacht het ook al.???
        ???Vrouwen en hun lijf,??? zegt Fred, ???niet te geloven.???
        ???Ge profiteert er mee van, schat.???
       Fred staat op. ???Kom???, zegt hij tegen mij. ???Neem uw glas mee.???
        ???Zeg tegen ons Bertje dat hij een beetje moet oppassen in dat water. Hilde is nog klein.???
        ???Ze staat haar mannetje???, zegt Katrien.
       Fred en ik lopen voorbij de kinderen. Ze joelen en zwaaien. Glimmende lijven, hun nat haar gestroomlijnd over hun hoofd als een helm.
        ???Kalm h??, Bertje!???
       Het kind kijkt verongelijkt. ???Ik doe niks.???
       Donald zit wat verder weg van het zwembad, zijn rug naar me toegekeerd. Ik stap naar hem toe. Zijn schouders schokken.
        ???Wat is er, maat????
       Hij begint te huilen. ???Den Bert heeft mij gekrabd.???
       Ik wrijf over zijn nat haar. ???Schoon spelen???, zeg ik.
       Fred en ik stappen naar de vijver. De geur wordt heel intens.
        ???Niet te doen, h??????
        ???Amai.???
        ???Ge moet dat nu eens zien.???
       De vijver is een bubbelend monster. Aan de oever ligt een sloep op zijn zij. Eenden liggen met gesloten ogen in de schaduw van twee treurwilgen. De modder beweegt op verschillende plekken. De vijver leeft.
        ???Zie ik nu goed????
        ???Mijn karpers,???zegt Fred, ???ze liggen weg te rotten in die modder. In de blakke zon.???
        ???Godverdomme.???
        ???Weet ge dat ik er niet van kan slapen? Ik heb het gevoel dat ze roepen.???
        ???Leven in een film van Walt Disney.???
        ???Nog even en ze zijn allemaal dood. Allemaal door dat negerweer.???
       Ik neem een slok sangria, peuter een stuk sinaasappel uit mijn glas.
        ???Wanneer vertrekken jullie????
        ???Overmorgen???, zeg ik.      
        ???Lore vertrekt maandag. Samen met Karen en Guido.???
        ???Ik moet maandag nog werken.???
        ???Zeg ??? Donald en Hilde kunnen al met haar meerijden. Twee grote wagens. Dat gaan die gasten leuk vinden. Dan kunnen jullie alleen rijden.???
        ???Katrien zal dat niet zien zitten.???
        ???Zal ik het haar vragen? Toch plezant om eens zonder de kinderen te rijden.???
        ???Wanneer kom jij eigenlijk???? Ik bijt in het sinaasappelvlees.
        ???Volgende week. Nog te veel werk. En dan vliegen we erin.???      
        ???Spanje is even warm als hier.???
        ???Daar is dat anders. Daar moet ik tenminste niet op mijn karpers zien.???
        ???Ook juist.???
        ???We gaan daar een serieus feestje bouwen. Weet ge nog, vorig jaar????
        ???Amai???, zeg ik.
       'Weet je wat we daar ook eens moeten doen????
        ???Nee.???
        ???Eens goed praten met elkaar. Van vent tot vent.???
       Ik lach.
        ???Wat krijgt gij????
        ???Mannen???, zeg ik. ???Mannen en hun plannen.???      
        ???Ge rookt te veel. Uw gezicht is purper.???
        ???Dat is mijn lever.???
       Geroep en gejank aan het zwembad. Donald heeft Bertje een bloedneus geslagen.

Twee karaffen sangria later. De kinderen liggen nog steeds in dat water. Hilde komt even rillen aan ons tafeltje met een handdoek over haar schouders.
        ???Zie hoe lief???, zegt Lore. Ik kijk naar Lores toegeknepen ogen, naar de hand die haar ogen beschutting tracht te geven.
       Katrien: ???Terug je kleertjes aan????
        ???Mamaaaaa??????
        ???Wat????
        ???Gaan we hier nog lang blijven????
        ???Vindt ge het hier niet plezant???? vraag ik.
       Mijn dochter kijkt niet naar me terwijl ze zegt: ???Juist wel. H????l plezant.???
        ???Goed???, zeg ik opgelucht. Katrien kijkt naar mij. Lore kijkt naar mij. Fred schenkt zichzelf sangria in, er valt veel te veel fruit in zijn glas. Hij kijkt naar zijn vijver.
        ???Waar is je broer???? vraagt Katrien.
        ???Met Bert aan het dammen.???
        ???Zijn ze nog boos op elkaar????
        ???Nee, papa.???
        ???Blij dat te horen???, zeg ik. Lore lacht naar me. Katrien haalt haar schouders op, met een verwijt diep in haar dat ze me nooit zal willen verwoorden. Mijn dochter wil dat ik nog eens een ezeltje teken. Ik haal mijn pen uit het borstzakje van mijn hemd en teken een ezel op een servet. Hilde zegt: ???Van mij.??? Ik schrijf onder de grijnzende ezel ???voor Hilde???. De dochter van Lore kijkt mee naar de tekening. Een druppel valt langsheen haar neus op het blad.
        ???Ik ook,??? zegt ze, ???voor Eefje.???
        ???Wat voor een diertje wil je????
       Eefje krijgt een kleur omdat ik haar aanspreek. Ze duikt weg in de armholte van haar moeder.
       Lore klemt haar tegen zich aan: ???Niet verlegen zijn.???
        ???Hij heeft een baard???, fluistert Eefje.
       Iedereen lacht.
       Fred zegt dat hij het toch voelt, die sangria.
        ???Hoe laat is dat nu????
        ???Vier uur, Fred.???
        ???Ik heb het gehad???, zegt hij. Hij trekt zijn jeans over zijn zwembroek en gespt zijn sandalen. ???Ik ben direct terug.??? Even later horen we zijn Mercedes de oprijlaan afrijden. We horen Bert roepen of hij mee mag. We horen geen antwoord.
        ???Hij kan toch niet echt tegen drank???, zegt Lore.
        ???Voor iemand uit West-Vlaanderen is dat wreed raar???, zegt Katrien.
        ???Als jij dronken bent, komt je Brugs accent door???, zeg ik.
       We kijken naar elkaar.
        ???Zie gie euleukkeeuh???? vraagt Katrien.
        ???Ja,??? zeg ik, ???ik ben wreed gelukkig.???
       Lore lacht. We lachen mee, Katrien vrij luid.

In de keuken snij ik sinaasappels voor een nieuwe karaf sangria. Ik snij heel precies, vind ik. Maar heeeel traag. De ramen van de keuken staan wijd open. Ik hoor de vrouwen praten over Fred. Lore zegt dat hij soms onmogelijk is. Ik snij een halfje uit een sinaasappel. Een kut. Een poes. Een foef. Ik lik eraan.
        ???Altijd spelen op effect. Of er nu mensen bij zijn of niet. Tegenover zijn eigen kinderen. Altijd het laatste woord en dan ??? poef ??? ineens weg.???
        ???Dat kan Georges ook hebben???, zegt Katrien.
        ???Alsof wij attributen zijn, publiek van houten klazen.???
        ???Het heeft er wat van weg.???
        ???Theater Fred. Circus Fred. Fred met fietsende beren. Fred met een rode neus en witte strepen op zijn muil.???
        ???Jullie zouden moeten applaudisseren.???
        ???Zou iets zijn.???
        ???Soms doe ik dat bij Georges. Maar hij kan niet met zichzelf lachen.???
       Tiens, ik vind van mezelf van wel. Ik roep dat ook door het raam.
        ???Vetzak,??? zegt Lore, ???ons zo afluisteren.???
        ???Snij je nu maar wat vruchtjes???, roept Katrien.
       Ze lachen. Ik lach mee. Zie mij hier staan.
       We horen de Mercedes.
       Lore wil rechtstaan, ik hoor haar stoel even kraken.
       Ik kom met een karaf sangria op het terras.
       Fred staat daar met een hoop kaki rubber over zijn arm. Lieslaarzen.
        ???Kom,??? zegt hij tegen mij, ???geen tijd te verliezen.???
       Lore giert het uit. ???Zotte, zotte vent.???

We trekken de lieslaarzen aan en stappen in de vijver.
       Fred: ???Diep is het niet.???
       Ik probeer mijn paniek weg te lachen. De modder zuigt. We zinken. Kuiten, knie??n.
        ???Verder gaat het niet,??? zegt Fred, ???we staan op de bodem.???
       Een vijver met een bodem. Ik ben teleurgesteld. Ik had op iets onnoembaars gehoopt. Ik kokhals, hoest. Vrouwen en kinderen kijken naar ons. Ik hoor een van hen vragen wat we aan het doen zijn. Niemand antwoordt. Elke waggelende stap die we verzetten doet de modder blubberen en oprispen. Ik adem door mijn mond. De zon boort in mijn hoofd maar mijn onderlichaam voelt griezelig koel. Zeemeerman. Fred voor me, ik kijk naar zijn gespierde nek. We staan rond een karper. Fred duwt met zijn vinger tegen zijn lijf. Het beest beweegt niet. Fred duwt nog eens. Het dier slaat zijn staart even uit.
        ???Pak jij deze.??? Fred waadt naar een andere vis.
       Ik steek mijn armen in de modder. Ik grijp de vis stevig vast. Het beest spartelt met een kracht die ik niet ken. Ik duw het stevig tegen me aan en draai me onhandig om. Niemand lacht. Elke stap duurt eeuwen. Ik voel straaltjes modder in de lieslaarzen sijpelen, als van een koud dier dat krachteloos mijn benen onderkotst. Ik hoor Fred achter me. ???Van de snoek blijven we misschien beter af,??? zegt hij, ???trouwens ??? die smeerlap mag best kapot van mij.??? Niet vallen, bid ik. Ik bereik de oever. Telkens als de vis spartelt, knijp ik wat harder. Zijn staart slaat tegen mijn bovenarm, zijn mond hapt. Fred en ik stappen wankelend op het gras. Donald wil het beest strelen. ???Nee???, zeg ik. Hilde lijkt elk moment in tranen te willen uitbarsten. Ik volg Fred. Hij stapt naar het zwembadje en laat zijn vis erin vallen. Ik doe hetzelfde. De kinderen joelen. Hilde houdt het been van haar moeder stevig vast. Lore lacht. Een voor een halen we de vijver leeg. Na een uur wemelt een dertigtal karpers in het blauwe rubberbad.

Barbecue. Fred haalt een fles champagne boven bij wijze van aperitief. Ik heb aan de telefoon een notaboekje gevonden en teken het vol: dieren, mensen, monsters. Lore schroeit grote stukken Argentijns rund. Ze gaat straks vertellen waar ze dat vlees op de kop heeft kunnen tikken. Het zal iets speciaals zijn. Vlees met een verhaal. Katrien komt achter me staan. Ik neem haar stevig beet. Ze buigt zich over me. Ik kus haar mond. Ze kust terug met haar mond open. Ik zeg ???mmmm???. De kurk vliegt langs de glazen deuren het salon in. Fred schenkt in en begint over zijn partij en de komende gemeenteraadsverkiezingen. Denk aan het najaar van 1976, nu al historisch. Daar gaan we naartoe.
        ???Ik zeg tegen Raymond. ???Mon,??? zeg ik, ???cultuur is van ons of ge kunt de boom in.??? Ge kunt blijven zeveren natuurlijk maar wie is daarmee gediend? ???t Is toch waar, zeg nu zelf. Ze mogen hun sjerp houden maar dan moeten we worden gecompenseerd.???
        ???Tuurlijk.???
        ???Maar de mens denkt echt dat het zal blijven zoals vroeger. Hij stond daar te lachen met zijn pint in zijn hand. Die denkt echt dat hij ??? maar deze keer niet. Ik voel het, Georges. Deze keer gaan die mannen ruig wakker worden. Ge zult ze zien kruipen. Het gaat allemaal van ons zijn. Ik hoor dat van de mensen. Die hebben het gehad met de Mon en zijn kliek. Die verkavelingen die ze iedereen door de strot hebben geramd. Dat gefoefel ??? en dan maar doen alsof ze ??? Nog champagne????
        ???Giet maar.???
        ???Gij Katrien????
        ???Even niet.???
       Lore zwaait met haar spatel. ???Mij niet vergeten h??!??? Ze zegt dat zo ??? schattig. Een woord dat ik niet uit mijn bek krijg. Sommige woorden helpen je naar de kloten.
        ???Ik zou eens moeten durven???, antwoordt Fred.
       Fred giet en morst. Hij giet nog eens en morst weer. Hij houdt de fles schuin en zegt: ???Jongens toch ??? ik wou dat het al zover was. Ik wou dat we ze nu al bij hun ballen hadden.??? Fred staat wat te wiegen op zijn benen.
        ???Ze zullen hem niet temmen???, roep ik en ik hef mijn glas.
        ???Godverdomme nee. De leeuw zal klauwen.??? Fred lacht gelukkig.
        ???Vliegt den blauwvoet???, roept Lore.
        ???Storm op zee!???
        ???Hier???, zeg ik tegen Fred. Ik laat hem een tekening zien die ik van Mon gemaakt heb. De mens heeft zo???n karakteristieke kop dat ik hem blind zou kunnen tekenen. Ik teken een kruidenierswinkel rond hem.
        ???Godverdomme,??? giechelt Fred, ???dat is ???m. Die zou perfect staan in ons partijblad. Mag ik ze hebben????
        ???Ik zal een betere tekenen.??? Ik teken Mon opnieuw, omgeven door naakte kinderen en rubberen badeenden. Fred zegt niks meer. Of toch wel. Het komt er aarzelend uit: ???Dat zijn maar geruchten, zo laag zijn we nog niet gezonken.???
       Katrien staat op en zegt dat ze even naar de kinderen gaat kijken. Ze staat wankel recht.
        ???Waarom staat gij niet op onze lijst, Georges? Daar kan ik nog altijd niet bij.???
        ???Niks voor mij.???
        ???Uw gazet zou daar niet mee kunnen lachen, wilde zeggen.???
       Ik zeg niets en drink. Lore kijkt kwaad naar Fred.
        ???Sorry,??? zegt Fred, ???het was eruit voor ik het wist.???
       Ik krijg zin om te zeggen wat ik denk. Ik zwijg. Het zou er te hard uit komen. Ik kijk naar Lore en probeer aan iets anders te denken. Achter het tuinhuisje diep in de tuin zit een klein monster. Het springt tevoorschijn en wiegt met zijn heupen. ???Mamma mia,??? roept het, ???here I go again! Mamma mia ??? Mamma Mia!???
        ???Daar,??? zegt Lore. ???is dat onzen Bert????
        ??????t is Donald???, zeg ik. Mijn zoon met een masker op van het monster van Frankenstein.
        ???Mamma mia! Mamma mia!???
       Ik wuif en roep: ???Dikke zot!???
       Donald blijft met zijn kont schudden.
        ???Hey!??? horen we achter ons, een verdieping hoger. ???Dat is van mij! Dat is mijn masker!???
       Lore gilt. ???Niet uit het raam hangen, Bert! Maakt dat ge daar weg zijt!???
        ???Dat is mijn masker!???
        ???Mamma mia!??? Donald heft het masker op en steekt zijn tong uit. Bert begint te wenen uit woede. Zijn kopje verdwijnt uit het raam. We horen hem van de houten trap hollen.
        ???Bert! Maakt dat ge beneden zijt!??? brult Fred.
        ???Hoor je ???m niet, Fred? Hij komt naar beneden.???
       Katrien verschijnt weer. Ze lacht met Donald. ???De meisjes zijn braaf monopoly aan het spelen.??? Bert schiet ons voorbij en loopt naar het tuinhuisje. Donald glipt snel weg.
        ???Daar komt zever van???, zegt Katrien.
       Ik sta op en loop achter Bert aan. Achter het tuinhuisje, tussen de netels, liggen de twee jongens huilend te vechten. Bert probeert Donald te wurgen. Het masker ligt stukgescheurd naast hen. Ik pak ze allebei bij hun nekvel.
        ???Gij zijt mijne papa niet! Gij zijt mijne papa niet!??? Ik sla hun twee rode koppen tegen elkaar. Ze wenen synchroon.
        ???Afgelopen???, fluister ik. Ik hou ze dicht tegen me aangedrukt tot ze zijn uitgeweend. Lore staat plots achter me.
        ???Het vlees is klaar.???
        ???Mamaaaaa???, dreint Bert.
        ???Van u wil ik niks meer horen.??? Ze kijkt me aan. ???Kom.??? Voorzichtig maakt ze haar zoon los uit mijn armen terwijl ze in mijn ogen kijkt. Ik lees ???rustig maar???. Ik veeg mijn tranen weg. Een steak zal me goeddoen.

De kinderen liggen voor de televisie te slapen. Fred en Lore staan erop dat ze blijven logeren. Ik kijk vragend naar Katrien. Ze kijkt vragend naar mij. We dragen ze een voor een naar boven.
       Lore en Katrien dekken hen toe. Ik kan niet naar hen kijken terwijl ze in hun bed liggen. Beneden heeft Fred een fles calvados opengemaakt. O nee, zeg ik bijna.
        ???Kom. We gaan nog eens kijken naar mijn visjes.???
       Met een bel calvados staan we aan het rubberbad. De karpers drijven dood op het water. Fred zegt niets. Ik drink mijn glas in ????n teug uit. Op is op.
        ???We hebben tenminste iets gedaan???, zeg ik uiteindelijk. Fred keert het bad de rug toe en gaat weer naar het terras.

Nee, dat was geen goed idee om de kinderen bij Fred en Lore te slapen te leggen.

Ooooo Katrien, Katrien, Katrien.
        ???Lik mijn nek. Knijp harder in mijn tepels.???
        ???Je glipt weg. Net een van die karpers van Fred.???
        ???Zotte aap.???
        ???Ik ga komen.???
        ???Nee.???
        ???Te laat.???
       Ik ga op de rand van het bed zitten. Katrien draait zich op haar rug.
        ???Je ziet eruit alsof je wilt wenen???, fluistert ze.
        ???Ja jong???, zeg ik.
       Ik ween.